Αν έχετε παρατηρήσει μια ξαφνική συσσώρευση ρυτίδων, πόνους ή μια γενική αίσθηση ότι έχετε γεράσει απότομα, ίσως υπάρχει επιστημονική εξήγηση.
Η έρευνα υποδεικνύει ότι η γήρανση δεν είναι μια αργή και σταθερή διαδικασία, αλλά συμβαίνει τουλάχιστον σε δύο επιταχυνόμενες φάσεις.
Η μελέτη, η οποία παρακολούθησε άτομα ηλικίας από 25 έως 75 ετών, εντόπισε δύο μεγάλα κύματα αλλαγών που σχετίζονται με την ηλικία: γύρω στα 44 και πάλι στα 60. Τα ευρήματα θα μπορούσαν να εξηγήσουν γιατί αυξάνονται απότομα προβλήματα υγείας, όπως οι μυοσκελετικές παθήσεις και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, σε ορισμένες ηλικίες.
Δεν αλλάζουμε απλώς σταδιακά με την πάροδο του χρόνου. Υπάρχουν πραγματικά δραματικές αλλαγές, δήλωσε ο καθηγητής Μάικλ Σνάιντερ, γενετιστής και διευθυντής του Κέντρου Γονιδιωματικής και Εξατομικευμένης Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, και βασικός συγγραφέας της μελέτης. Αποδεικνύεται ότι τα μέσα της δεκαετίας των 40 και οι αρχές των 60 ετών είναι περίοδοι δραματικής αλλαγής και αυτό ισχύει ανεξαρτήτως του τύπου μορίων που εξετάζουμε.
Η έρευνα παρακολούθησε 108 εθελοντές, οι οποίοι υπέβαλαν δείγματα αίματος, κοπράνων, δέρματος, στόματος και ρινικών επιχρισμάτων κάθε λίγους μήνες, για διάστημα από έναν έως σχεδόν επτά χρόνια. Οι ερευνητές αξιολόγησαν 135.000 διαφορετικά μόρια (RNA, πρωτεΐνες και μεταβολίτες) και μικρόβια (βακτήρια, ιούς και μύκητες που ζουν στο έντερο και στο δέρμα των συμμετεχόντων).
Η αφθονία των περισσότερων μορίων και μικροβίων δεν μεταβαλλόταν με έναν αργό, χρονολογικά συνεπή τρόπο. Όταν οι επιστήμονες εντόπισαν συστάδες μορίων με τις μεγαλύτερες μεταβολές, παρατήρησαν ότι αυτές συνέβαιναν κυρίως στα μέσα της δεκαετίας των 40 και στις αρχές των 60.
Η έξαρση της γήρανσης στα 44 ήταν απρόσμενη και αρχικά θεωρήθηκε πως οφειλόταν σε ορμονικές αλλαγές σχετιζόμενες με την προεμμηνόπαυση στις γυναίκες, οι οποίες αλλοίωναν τα συνολικά αποτελέσματα. Όμως, τα δεδομένα έδειξαν παρόμοιες αλλαγές και στους άνδρες.
Αυτό υποδηλώνει ότι, ενώ η εμμηνόπαυση ή προεμμηνόπαυση μπορεί να συμβάλλουν στις αλλαγές που παρατηρούνται στις γυναίκες γύρω στα 44, πιθανότατα υπάρχουν και άλλοι, σημαντικότεροι παράγοντες που επηρεάζουν αυτές τις αλλαγές και στα δύο φύλα, δήλωσε ο Δρ. Σιαοτάο Σεν, πρώην μεταδιδακτορικός ερευνητής στην Ιατρική Σχολή του Στάνφορντ και πρώτος συγγραφέας της μελέτης, ο οποίος σήμερα εργάζεται στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Νανγιάνγκ στη Σιγκαπούρη.
Το πρώτο κύμα αλλαγών περιλάμβανε μόρια που συνδέονται με καρδιαγγειακά νοσήματα και την ικανότητα μεταβολισμού της καφεΐνης, του αλκοόλ και των λιπιδίων. Το δεύτερο κύμα σχετίζεται με τη ρύθμιση του ανοσοποιητικού, τον μεταβολισμό των υδατανθράκων και τη λειτουργία των νεφρών. Μόρια που σχετίζονται με τη γήρανση του δέρματος και των μυών παρουσίασαν αλλαγές και στις δύο φάσεις. Προηγούμενη έρευνα είχε υποδείξει ένα τρίτο κύμα γήρανσης γύρω στα 78, αλλά η παρούσα μελέτη δεν το επιβεβαίωσε, καθώς οι μεγαλύτεροι συμμετέχοντες ήταν 75 ετών.
Το μοτίβο αυτό ταιριάζει με προηγούμενα στοιχεία που δείχνουν ότι ο κίνδυνος για πολλές ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία δεν αυξάνεται σταδιακά. Ο κίνδυνος για τη νόσο του Αλτσχάιμερ και καρδιαγγειακές παθήσεις, για παράδειγμα, αυξάνεται απότομα μετά τα 60. Είναι επίσης πιθανό κάποιες από αυτές τις αλλαγές να σχετίζονται με τον τρόπο ζωής ή τη συμπεριφορά. Για παράδειγμα, η μεταβολή στον μεταβολισμό του αλκοόλ θα μπορούσε να οφείλεται σε αυξημένη κατανάλωση στη μέση ηλικία, η οποία συχνά συνοδεύεται από άγχος.
Τα ευρήματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε πιο στοχευμένες παρεμβάσεις, όπως η αύξηση της σωματικής άσκησης κατά περιόδους ταχείας απώλειας μυϊκής μάζας, σύμφωνα με τους συγγραφείς. Πιστεύω ακράδαντα ότι πρέπει να προσαρμόζουμε τον τρόπο ζωής μας όσο είμαστε ακόμη υγιείς, ανέφερε ο Σνάιντερ.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Nature Aging.